Ik werkte nog maar net in Spanje toen ik bij een persconferentie in Benidorm in 1994 Eduardo Zaplana tegen het lijf liep. De jonge politicus timmerde op dat mo­ment goed aan de weg. Hij was net ge­stopt als burgemeester van Benidorm maar zou enkele maanden later president van de deelstaat Valencia worden. Het was duidelijk dat zijn ambities groot waren en hij zou het uiteindelijk tot mi­nister in de landelijke regering schoppen. Afge­lopen week werd Eduardo Zaplana gearresteerd op verdenking van corruptie, witwassen van geld en vijf andere delicten.Eduardo Zaplana is niet de eerste en hij zal ook niet de laatste politicus zijn die zich liet verleiden tot onregelmatigheden. En hoewel Zaplana al enige tijd uit de politiek verdwenen was, komt zijn arrestatie niet als een heel grote verrassing. Zaplana liep na­melijk vanaf het begin over die hele dunne lijn van dingen die wel toegestaan zijn en dingen die verboden zijn.

Al bij zijn aantreden in 1991 als burgemeester van Benidorm was er ophef. Za­plana had een motie van wantrouwen ingediend tegen de op dat moment regerende PSPV en kreeg een meerderheid door de stem van een uit die socialistische partij ge­treden raadslid. Dit raadslid, Maruja Sán­chez, kreeg de bijnaam ‘la bienpagá’ ofwel de ‘goedbetaalde’, waaruit wel blijkt wat men in de wandelgangen dacht.Zaplana maakte zo een eind aan acht jaar socialistische regering in?Benidorm en luidde het tijdperk van 18 jaar PP (1991-2009) in. In diezelfde tijd speelde ook het omkoopschandaal ‘Caso Naseiro’, dat de landelijke PP erg in verlegenheid bracht. Er was ontdekt dat de PP de telefoon van een partijgenoot in?Valencia had laten afluisteren omdat diens broer contacten in de drugswereld zou hebben. In de afgeluisterde gesprekken kwamen er echter ook zaken aan het licht die het daglicht niet konden velen, zoals onregelmatigheden bij de financiering van de partij. In één van de gesprekken was Za­plana te horen en even leek het erop dat hij één van de partijleden zou zijn die ge­slacht­offerd zouden worden om de zaak te sussen. Uiteindelijk werden enkele andere partijleden uit de PP gezet en Za­plana mocht op zijn burgemeestersstoel blijven zitten.Eduardo Zaplana was een charmante verschijning en hij wist in de drie jaar dat hij burgemeester van Benidorm was, veel projecten van de grond te krijgen. Het duurde echter niet lang of Zaplana wilde een trapje hoger en hij mengde zich in de strijd om het Valenciaans lijsttrekkerschap van de PP. Hij wist de nummer 1 tot dan toe te verdringen en werd in 1995 gekozen tot president van de Comunidad Valenciana. Het waren de jaren van toeristische groei, met grote projecten en veel geld.Zaplana wilde de regio Valencia en vooral Benidorm onder de aandacht brengen bij de buitenlandse toerist en hij wist de beroemde zanger Julio Iglesias voor zijn karretje te spannen zodat deze, voor een fors bedrag, in het buitenland als ‘ambassadeur’ voor Benidorm zou optreden. Zaplana was ook de grondlegger van het attractiepark Terra Mítica, dat volgens hem grote drommen toeristen en dus grote rijkdommen naar Beni­dorm zou moeten bren­gen.Zaplana had zo’n goede naam opgebouwd in Valencia, dat hij in 2002 door de toenmalige Minister-president José María Aznar werd gevraagd of hij een opengevallen post in zijn landelijke regering wilde opvullen. Dat wilde Zaplana wel en dus trok hij naar Madrid en werd hij op 10 juli 2002 benoemd tot Minister van Werkgelegenheid en So­ciale Zaken in het tweede kabinet van Az­nar. Een jaar later werd hij ook benoemd als officieel woordvoerder van de regering.In maart 2004 kreeg Spanje te ma­ken met de schokkende bomaanslagen in de ochtendspits in Madrid, waarbij 193 doden vielen. Het was drie dagen voor de landelijke verkiezingen en zowel Minister-president Aznar als de oppositie zaaiden verwarring door de aanslagen eerst toe te schrijven aan de ETA en pas veel later toe te geven dat er islamitische terroristen achter zaten. De PP werd bij de verkiezingen bestraft voor die onwaarheden en de PSOE kwam voor het eerst in acht jaar weer aan de macht. Zaplana hield echter een functie: hij werd benoemd als woordvoerder van de PP in het parlement.Gedurende vier jaar oefende Zaplana die functie uit maar in april 2008 verraste hij door bekend te maken dat hij uit de politiek stapte en aan de slag zou gaan bij de Euro­pese afdeling van het telecommunicatiebedrijf Telefónica. Al snel kwam het bericht in de pers dat Zaplana daar een miljoen per jaar zou gaan verdienen. Daarna werd het stil rondom Zaplana. Hij deed zijn werk voor Telefónica en richtte een eigen consultancy-kantoor op, maar veel in het nieuws was hij niet. Op persoonlijk vlak zat het hem niet mee: op 2011 overleed zijn zoon en in 2015 kreeg hij zelf leukemie. Na een beenmergtransplantatie herstelde hij.En toen was het 22 mei 2018. Zaplana wilde ‘s ochtends met de auto uit zijn woning in Valencia vertrekken maar werd aangehouden door twee mensen van een speciale eenheid van de Guardia Civil. Hij werd ‘uitgenodigd’ met hen terug te keren naar zijn woning en in de volgende zes uur werd die woning grondig doorzocht. Twee auto’s van de Guardia Civil, volgepakt met documenten, verlieten rond de middag de woning.Vervolgens gingen de agenten samen met Zaplana naar diens chalet in Benidorm en daar werd de operatie herhaald. Ook hier werd de woning doorzocht en werden alle mogelijk verdachte documenten in beslag genomen. Ondertussen waren ook zes an­dere mensen uit de nabije omgeving van Zaplana gearresteerd: mensen met wie hij nauw samenwerkte in zijn tijd als president van de Comunidad Valenciana.Volgens een verklaring van de Unidad Cen­tral Operativa (UCO) zijn de arrestaties het gevolg van een onderzoek van 2,5 jaar. Za­plana wordt ervan verdacht meer dan tien miljoen euro te hebben witgewassen in verschillende belastingparadijzen. Hij wordt ook verdacht van machtsmisbruik, valsheid in geschrifte en onregelmatigheden bij het af­sluiten van contracten. De zaak kwam in een stroomversnelling toen Zaplana twee maanden ge­leden een duur appartement in Madrid kocht, zonder daarvoor een lening af te hoeven sluiten. Een dag na zijn arrestatie werd Zaplana door de agenten naar Madrid begeleid om ook die woning en zijn kantoor te doorzoeken.De PP reageerde door Zaplana onmiddellijk het partijlidmaatschap af te nemen. Zaplana zelf ontkent alles en eist, op grond van zijn gezondheid, vrij gelaten te worden. De rechter ging daar niet op in en stuurde hem naar de gevangenis, zonder een borgsom vast te stellen.Hoewel niemand schuldig is voordat de rechter heeft gesproken, lijkt het er toch op dat Eduardo Zaplana de woorden uit het telefoontje dat hem dertig jaar geleden bijna de kop kostte, iets te letterlijk heeft genomen. In dat telefoontje zeiden de gesprekspartners ...