Ten noordwesten van de stad Valencia ligt Manises, een plaats van dertigduizend inwoners die vandaag de dag vooral bekend is omdat het vliegveld van Valen­cia er ligt. Maar Manises heeft een veel grotere attractie dan dat vliegveld: het is de plaats waar veel van het prachtige beschilderde aardewerk vandaan komt, dat overal in de Comunidad?Valenciana te zien is op straatnaambordjes, bankjes, bloempotten en va­zen. Manises viert aanstaand weekend haar jaarlijkse keramiekfeest en dat is een mooie aanleiding om de stad met een bezoek te vereren.Als u een liefhebber bent van keramiek, heeft u misschien wel eens een bezoek gebracht aan het prachtige nationale keramiekmuseum in de stad Valencia. In dit museum wordt de geschiedenis van de Spaanse keramiek uit de doeken gedaan en er zijn eeuwenoude aardewerken voorwerpen te zien uit diverse streken van Spanje maar toch vooral uit Manises. Want deze plaats, op een luttele acht kilometer van het centrum van?Valencia, is al sinds de Mid­deleeuwen het hart van de keramiek.

Manises werd in de 13e eeuw door koning Jaime I veroverd op de Moren, maar de overlevering vertelt dat de Moorse bevolking toen al een lange traditie had in het maken en beschilderen van aardewerk. De onderzoekers zijn het er ook over eens dat Ma­nises in de 14e eeuw zowel nationaal als internationaal bekend werd als plaats waar bijzonder aardewerk vandaan kwam. De uitvinding in die tijd van de zogenaamde ‘loza dorada’, goudkleurig aardewerk, en aardewerk met een metaal­achtige glans, bleek een schot in de roos en overal in Europa hadden de koningshuizen in de daarop volgende eeuwen servies van wit en blauw aardewerk met goudkleurige elementen uit Manises. Het bewijs daarvan is bijvoorbeeld te vinden op schilderijen van de 14e-eeuwse Vlaamse meester Jan van Eyck, die aardewerk uit Manises afbeeldde op sommige van zijn werken.De verspreiding van het keramiek uit Ma­nises werd vereenvoudigd door de nabijheid van de haven van Valencia en het handelsinstinct van kooplieden op het eiland Mallorca, die de keramiek aan de man brachten onder de naam ‘Majo­lica’ (afkomstig van het eiland Mallorca), hoewel het product dus in werkelijkheid uit Manises kwam. De naam ‘Majolica’ bleek echter beter te verkopen.In de daarpo volgende eeuwen kreeg Ma­nises te maken met concurrentie uit andere Spaanse streken, zoals Sevilla en het nabije Alcora in de provincie Castellón maar de introductie van een heel heldere kleur blauw deed de vraag naar keramiek uit Manises weer groeien. De industriële revolutie leidde bovendien tot de opening van nieuwe fabrieken en een verdrievoudiging van het bevolkingsaantal.Tot op de dag van vandaag speelt de keramiek een grote rol in het dagelijks leven van Manises. Ruim een eeuw geleden werd er een belangrijke pottenbakkersopleiding geopend en dertig jaar geleden een keramiekmuseum. En de belangrijkste bron van inkomsten voor de bevolking blijft het speciale Manises-keramiek, hetzij omdat men in een keramiekfabriek of -atelier werkt, hetzij omdat de meeste toeristen die Manises be­zoeken, afkomen op de pottenbakkersgeschiedenis van de stad en hun geld achterlaten in de vele keramiekwinkels.Dat is helemaal het geval in dat ene weekend per jaar dat de zogenaamde ‘Fiesta y Cabalgata de la Cerámica’ wordt gehouden, dit jaar op 13, 14 en 18 juli. Tijdens de eerste twee dagen gaan de pottenbakkers van Manises in de namiddag de straat op en ze laten in stalle­tjes en tijdens demonstraties en workshops zien hoe een deel van de Manises-keramiek nog steeds met de hand wordt ge­maakt. Ook zijn er dat weekend speciale exposities en het keramiekmuseum heeft zijn openingstijden uitgebreid. Op 18 juli om 19.00 uur volgt dan de ‘Cabal­gata’ ofwel optocht, waarin de beelden van de twee patroonheiligen van Manises, de Santas Justa y Ryfina, worden meegevoerd op praalwagens en de toeschouwers kleine kera­mieken voorwerpen krijgen uitgereikt. Het zal u niet verbazen dat de Santas Justa y Ryfina de beschermheiligen van de keramiek zijn.Maar ook als u de komende week niet naar Manises kunt of wilt gaan en u liever een minder warm en/of minder druk moment uitzoekt voor een bezoek aan Manises, is er genoeg te doen. In het toeristeninformatiekantoor dat gevestigd is in het mooie voormalige treinstation aan de Avenida dels Tramvíes kunt u een stadsplattegrond en folders verkrijgen. Zo is er een wandelroute langs een aantal historische gebouwen, zoals de oude keramiekschool, voormalige keramiekfabrieken met prachtige betegelde façades, de parrochiekerk en natuurlijk het keramiekmuseum. In dat laatste gebouw, gevestigd in een mooi 18e-eeuws pand, is een overzicht van de keramiek uit Manises van de 14e eeuw tot nu toe te zien. Alleen de prachtig betegelde binnenplaats van dat gebouw maakt het de tocht al waard. Want al kunt u ook aan de Costa Blanca in elke souvenirwinkel tegeltjes met aardewerk in de Manises-kleuren kunt kopen, het verschil met het handgemaakte aardewerk dat in Manises te zien en te koop is, is toch wel groot.Op de website van de gemeente Manises kunt u zelf ook plattegronden en folders downloaden (zie ook hieronder bij praktische informatie), bijvoorbeeld over de keramiekateliers die opengesteld zijn voor publiek.Praktische informatieManises ligt circa honderd kilometer ten noorden van de noordgrens van de provincie Alicante en is gemakkelijk te bereiken via de AP-70, V31 en V-30. U volgt eerst de richting Valencia-stad, daarna de rich­ting ‘Aeropuerto’ en daarna Manises. Als u ‘Avinguda dels Tramvies, Manises, invoert op uw GPS of Google Maps, komt u in het centrum uit.Het keramiekmuseum bevindt zich aan de Carrer Sagrario 22. Openingstijden: di-za 10.00-13.30 en 16.00-19.30, zo 11.00-14.00 uur. De entree is gratis.De ‘Fiesta de Cerámica’ vindt elk jaar in het weekend voor 18 juli plaats, van 18.00-21.30 uur. De optocht is op 18 juli om 19.00 uur.Op de website www.manises.es/es/visitanos vindt u informatie over alle beziens­waardigheden.Het nationaal keramiekmuseum in de stad Valencia bevindt zich aan de Carrer Poeta Querol 2. ...